Profilaktyka próchnicy - jak zapobiegać próchnicy zębów, fluoryzacja, lakowanie, lapisowanie

Próchnica zębów to przewlekła choroba spowodowana czynnikami zewnętrznymi, które można modyfikować. Do jej zapoczątkowania konieczne są:

  • drobnoustroje
  • cukier
  • podatne na próchnicę tkanki zęba

W naszym gabinecie proponujemy Państwu:

  • instruktaż higieny jamy ustnej – pozwala na prawidłowe usuwanie płytki nazębnej z bytującymi w niej bakteriami próchnicotwórczymi;
  • instruktaż dietetyczny - właściwa analiza nawyków żywieniowych pacjenta i ewentualna ich korekta oraz przestrzeganie zaleceń dietetycznych dotyczących częstości, ilości i jakości spożywanych cukrów mogą skutecznie zapobiegać niekorzystnym zmianom pH w jamie ustnej i rozwojowi próchnicy;
  • uszczelnianie (lakowanie) bruzd - budowa anatomiczna zębów (np. bruzdy, guzki) czasem uniemożliwia prawidłowe oczyszczanie, dlatego uszczelnianie bruzd w młodych zębach eliminuje potencjalne miejsca gromadzenia się płytki bakteryjnej;
  • profilaktyka fluorkowa - wzmacnia tkanki twarde zęba, hamuje demineralizację (odwapnianie) szkliwa i wzmacnia procesy remineralizacji.

Fluoryzacja zębów może być przeprowadzana u dzieci i dorosłych i jest bardzo skutecznym sposobem na zabezpieczenie oraz wzmocnienie szkliwa zębów przed zgubnym działaniem bakterii i kwasów w jamie ustnej. Zabieg fluoryzacji odbywa się poprzez naniesienie pędzelkiem na zęby cienkiej warstwy preparatu zawierającego fluor w celu ich wzmocnienia- dlatego wymiennie jest nazywany lakierowaniem zębów, fluoryzacją kontaktową lub potocznie fluoryzacją, zaś dzieci ochrzciły go mianem "malowania ząbków". Przed zabiegiem wskazane jest gruntowne oczyszczenie zębów przez lekarza dentystę przy użyciu specjalnej pasty, obrotowej szczoteczki a czasami również skalera lub piaskarki stomatologicznej w przypadku konieczności usunięcia twardszych osadów lub kamienia nazębnego. Po zabiegu fluoryzacji należy umożliwić działanie naniesionego na zęby preparatu przez min. 2 godz., więc zalecamy przez ten okres nie spożywać pokarmów aby w procesie żucia nie usunąć preparatu z zębów. Dodatkowo rekomendujemy zrezygnować z wieczornego szczotkowania zębów przez pacjenta; w zastępstwie, proponujemy porządnie wypłukać jamę ustną przez udaniem się na spoczynek. Uwaga: lakierowania/ fluoryzacji/ malowania ząbków:) nie należy wykonywać zbyt często, gdyż nadużycie preparatów fluorkowych może prowadzić do matowienia, kruchości i rozpadu szkliwa.

Drugim terminem, który warto tutaj wyjaśnić jest zabieg lakowania, który nie ma nic wspólnego z lakierowaniem a często przez rodziców naszych pacjentów jest mylony z fluoryzacją. Czym jest zatem lakowanie zębów? Zabieg lakowania lub uszczelniania bruzd zęba, polega na wypełnieniu bruzd i szczelin zębów trzonowych (zarówno mlecznych jak i stałych) oraz przedtrzonowych, specjalną preparatem zwanym lakiem szczelinowym. Lak jest nakładany przez lekarza dentystę wyłącznie na bruzdy zębów- wgłębienia na powierzchni żującej korony zęba, a następnie utwardzany przy pomocy lampy tak jak normalna "plomba". Lak utrzymuje się na zębie zwykle kilka lat i doskonale zabezpiecza trudne do doczyszczenia szczoteczką przez dziecko powierzchnie w bruździe zęba, przed działaniem bakterii próchnicotwórczych. Zabieg lakowania jest całkowicie bezbolesny, gdyż nie ingerujemy w powierzchnie zęba przy pomocy wiertła. Istnieją jednak ważne ograniczenia; lakujemy tylko zdrowe powierzchnie zębów bez próchnicy i przebarwień więc lakowanie nie może być alternatywą dla wypełnień ("plomb") w zębach. Powierzchnie do lakowania muszą być wolne od próchnicy i oczyszczone przez lekarza stomatologa specjalną szczotką oraz pastą, następnie osuszone i zabezpieczone wałeczkami z ligniny na czas zabiegu. Mimo, żę lak utrzymuje się na zębie dość długo to zalecamy systematyczne kontrole u lekarza stomatologa (dzieci co 3 m-ce) w celu kontroli stanu laku, który może być z czasem wypłukany lub ulec działającym w jamie ustnej siłom żucia i się wykruszyć. Kiedy zgłosić się do dentysty na lakowanie? Koniecznie w okresie do 5 miesięcy po wyrżnięciu pierwszych stałych zębów tzw. "szóstek" czyli ok. 6 roku życia dziecka, tak aby bruzdy zdrowego stałego zęba nie uległy demineralizacji i próchnicy początkowej.

Ufff, wiemy co to lakierowanie i lakowanie ale uwaga... mamy jeszcze jeden podobny (z nazwy) zabieg do rozróżnienia. Wyjaśnijmy więc co to jest: lapisowanie zwane również impregnacją. Próchnica w zębach mlecznych bywa bardzo trudna do rozpoznania przez rodziców dziecka. W początkowej fazie rozwoju, może przypominać osad nazębny lub zmętnienie szkliwa. Ze względu na budowę zębów mlecznych i lokalizację zmian na zębie (np. na zębach przednich od strony podniebienia, stycznych pomiędzy ząbkami lub przy dziąśle), wcześnie niewykryta próchnica postępuje bardzo szybko, niszcząc duże, płaskie powierzchnie zęba. Jak leczymy takie wczesne stadia próchnicze? Rozwiązaniem jest lapisowanie np. sytuacji gdy wypełnienie ubytku w drobnym mlecznym zębie może się nie utrzymać. Lapisowanie to impregnacja/ nasycenie zmienionych tkanek zęba środkami chemicznymi, które działają bakteriobójczo, mineralizująco i utwardzają zmienione przez próchnicę powierzchnie zęba. Po aplikacji preparatu powstają związki bardziej odporne na działanie czynników próchnicotwórczych i choroba nie rozwija się. Nazwa zabiegu pochodzi od słowa "lapis" potocznego określenia azotanu srebra, który to związek chemiczny jest najczęściej używany do impregnacji zębów. Jak przebiega zabieg? Przygotowaną, oczyszczoną i wygładzoną powierzchnię zęba przemywa się wodą utlenioną na watce, odtłuszcza i osusza. Policzki w język są odseparowane przy pomocy wałeczków z ligniny. Następnie lekarz dentysta aplikuje roztwór azotanu srebra, osusza powierzchnię zęba i nawilża innym związkiem chemicznym, który powoduje wytrącenie się na powierzchni zęba trudnorozpuszczalnego; bakteriobójczego związku srebra. Na pierwszej wizycie zabieg jest powtarzany 3 razy, następnie podczas kolejnych dwóch spotkań w gabinecie stomatologicznym w 7 - 10-dniowych odstępach. Czasem lekarz dentysta zaleca powtórzenie serii zabiegów w odstępach 3-miesięcznych. Lapisowanie trwa bardzo krótko i jest całkowicie bezbolesne. Po zabiegu należy wstrzymać się od jedzenia i picia przez 2 godziny.

Skutkiem ubocznym lapisowania/ impregnacji jest nieestetyczny, bardzo ciemny kolor zęba w miejscu aplikacji. Pomimo niekorzystnego efektu (przebarwienie powierzchni zęba mlecznego), zabieg skutecznie hamuje rozwój próchnicy, umożliwia aplikację u bardzo małych dzieci oraz daje szansę dotrwania zębów mlecznych do czasu ich fizjologicznej wymiany na zęby stałe.

Prawidłowo prowadzona profilaktyka próchnicy u Twojego dziecka może się odbywać wyłącznie przy wsparciu lekarza stomatologa więc systematyczne wizyty w gabinecie stomatologicznym to obowiązek każdego rodzica dbającego o zdrowe zęby u swojego dziecka. Nie czekaj, aż dziecko zacznie uskarżać się na ból zęba, wtedy jest już za późno na profilaktykę. Zachęcamy, namawiamy rodziców na bardzo wczesne zabieranie dziecka do gabinetu stomatologicznego; poza czynnikiem psychologicznym- dziecko przyzwyczaja się do atmosfery gabinetu a lekarz dentysta ma możliwość bieżącej kontroli, wczesnego diagnozowania; "stomatologicznego prowadzenia" dziecka ku zdrowemu uśmiechowi. 

Zapraszamy Państwa do zapoznania się
z cennikiem naszych usług.